Co jest przyczyną MPD

Wczesna diagnoza

Na mózgowe porażenie dziecięce cierpi w Polsce około 20-25 tysięcy dzieci. Jest to ponad połowa całej liczby dzieci niepełnosprawnych ruchowo, którą w naszym kraju szacuje się na około 40-50 tysięcy. Choroba ta dotyka około czwórki dzieci na 1000 urodzonych na całym Świecie.

mpd

Nie ma jednej przyczyny MPD, jest to raczej sekwencja zdarzeń przed, w trakcie lub po urodzeniu, które mogą doprowadzić do uszkodzenia rozwijającego się mózgu dziecka. U większości dzieci urodzonych z MPD, przyczyna pozostaje nieznana. Tylko u bardzo niewielu przyczyną są powikłania okołoporodowe (np niedotlenienie).

Istnieje wiele różnych czynników ryzyka MPD:

  1. Wady rozwojowe mózgu – jeśli mózg nie rośnie lub nie formuje się odpowiednio
  2. Infekcje we wczesnych okresach ciąży – jeśli matka ma kontakt z wirusami np. różyczki czy cytomegalii
  3. Problemy podczas porodu lub zaraz po urodzeniu – np. jeśli dojdzie do niedotlenienia dziecka
  4. Problemy w okresie po urodzeniu (kilka dni lub tygodni) np. jeśli niemowlę przejdzie ciężką infekcję np. zapalenie opon mózgowych
  5. Wypadki, urazy – jeśli w pierwszych latach życia dziecka doszło do wypadku powodującego trwały uraz mózgu także mówimy o dziecięcym porażeniu mózgowym

Trwałe neurologiczne deficyty, wywołane problemami pojawiającymi się w okresie wczesnego dzieciństwa, do drugiego (a według niektórych źródeł do piątego czy szóstego) roku życia, są zaliczane do grupy mózgowego porażenia dziecięcego.

Grupą dzieci szczególnie narażonych na MPD są wcześniaki (im niższy wiek urodzeniowy, tym większe ryzyko).U dzieci ekstremalnie przedwcześnie urodzonych ciężko jest często określić czy to zaburzenie układu nerwowego wywołało przedwczesny poród, czy też przedwczesny poród spowodował wystąpienie dziecięcego porażenia mózgowego.

Prawie wszyscy rodzice zastanawiają się co było przyczyną i jak doszło do rozwinięcia MPD u ich dziecka. Jest to naturalny i zrozumiały proces. Rodzice często obarczają się winą za to co mogli zrobić lub czego mogli nie robić podczas ciąży lub porodu. Ale zazwyczaj czynnik lub zdarzenie, o które obwiniają się rodzice nie jest przyczyną problemu lub nie było możliwości zapobiegnięcia temu wydarzeniu. Pomocna w takich sytuacjach jest rozmowa oraz podzielenie się obawami i rozterkami z innymi członkami rodziny oraz z osobami opiekującymi się dzieckiem, a także skorzystanie z pomocy psychologa.

Wczesna diagnoza

Historycznie MPD było rozpoznawane w wieku 12-24 miesięcy. Obecnie w 50% przypadków możliwe jest postawienie diagnozy już w 12 tygodniu życia.

Nie ma jednego testu, na podstawie którego jednoznacznie i ostatecznie można rozpoznać MPD. Skuteczna diagnoza może obejmować kombinację badań takich jak CT lub MRI, (które nie są powszechnie dostępne) oraz ocenę kliniczną (do której wiele osób z zakresu podstawowej opieki medycznej nie jest przygotowanych). Wynikiem jest często zbyt późne rozpoznanie MPD. Oznacza to, że w krytycznych miesiącach rozwoju mózgu, zaraz po urodzeniu dzieciom nie zostanie zapewniona odpowiednia opieka i stymulacja rozwoju, która mogłaby zmniejszyć wpływ uszkodzenia mózgu na późniejszy stan dziecka.

 

 

Interwencje zmniejszające ryzyko lub stopnień mózgowego porażenia dziecięcego:

  1. Siarczan magnezu – podaje się go kobietom ciężarnym, przy wystąpieniu ryzyka bardzo przedwczesnego porodu. Może to pomóc w zabezpieczeniu dziecka przed uszkodzeniem mózgu prowadzącym do porażenia mózgowego
  2. Cooling Cap – noworodki, które doznały uszkodzenia mózgu w wyniku niedotlenienia okołoporodowego mogą być leczone przy użyciu specjalnej „czapki chłodzącej”, której celem jest zmniejszenie skutków uszkodzenia mózgu
  3. Opieka i terapia noworodka
    „The best NICU is so primitive compared to the well functioning womb…” – „nawet najlepszy oddział intensywnej opieki noworodka jest nadal bardzo prymitywny w porównaniu do dobrze funkcjonującego łona…” 
    Ważnym czynnikiem zmniejszającym ryzyko i stopień MPD jest wczesna opieka i terapia noworodka. Taka opieka jest oferowana w ramach programu NIDCAP (Newborn Individualized Developmental Care and Assessment Program) – program ten koncentruje się na dostosowaniu opieki na oddziale intensywnej terapii noworodka do unikalnych neurorozwojowych możliwości i celów każdego noworodka przebywającego w warunkach opieki medycznej. Dostosowania te obejmują środowisko i jego składowe, a także, opiekę i leczenie danego dziecka i jego rodziny.